Offener Brief an Internationale Menschenrechtsinstitutionen

 
*** Türkçesi aşağıda ***

TÜDAY – Menschenrechtsverein Türkei/Deutschland e.V. wendet sich mit diesem Schreiben an die zuständigen internationalen Menschenrechtsmechanismen, um auf eine schwerwiegende und fortdauernde Verletzung grundlegender Freiheitsrechte in der Türkei aufmerksam zu machen.

 
Die Friedensakademikerin und Psychologin Dr. Aslı Aydemir wurde am 4. Juli im Rahmen einer Hausdurchsuchung festgenommen und noch am selben Tag in Untersuchungshaft genommen. Hintergrund ist ihre Teilnahme an Protesten gegen den Angriff auf die Redaktion der Zeitschrift LeMan am 30. Juni, der von einer Gruppe mit religiös-extremistischen Parolen verübt wurde.

Dr. Aydemir befindet sich inzwischen seit über 150 Tagen in Haft, ohne dass eine rechtswirksam zugelassene Anklageschrift vorliegt. Die Anklageschrift wurde zweimal von den zuständigen Gerichten zurückgewiesen, zudem wurde der ermittelnde Staatsanwalt ausgetauscht. Trotz des erheblichen Zeitablaufs ist kein substantieller Fortschritt im Ermittlungsverfahren zu verzeichnen.

Nach internationalem Menschenrechtsstandard – insbesondere gemäß Artikel 5 der Europäischen Menschenrechtskonvention (EMRK) – darf Untersuchungshaft nur als letztes Mittel, auf klarer gesetzlicher Grundlage und innerhalb eines angemessenen Zeitraums erfolgen. Eine fortdauernde Inhaftierung ohne tragfähige Anklage und ohne gerichtliche Prüfung der Verhältnismäßigkeit stellt eine willkürliche Freiheitsentziehung dar.

Darüber hinaus wirft der Fall erhebliche Bedenken im Hinblick auf Artikel 10 EMRK (Meinungs- und Ausdrucksfreiheit) sowie den Schutz der akademischen Freiheit auf. Die Kriminalisierung einer Person, die friedlich gegen einen Angriff auf die Pressefreiheit protestiert hat, ist mit den Verpflichtungen der Türkei aus internationalen Menschenrechtsabkommen nicht vereinbar.

Vor diesem Hintergrund ersuchen wir die Vereinten Nationen, den Europarat, den Europäischen Gerichtshof für Menschenrechte, das Europäische Komitee zur Verhütung von Folter (CPT) sowie weitere zuständige Mechanismen,
  • den Fall Dr. Aslı Aydemir im Rahmen ihrer Mandate zu prüfen,
  • die Einhaltung der EMRK und weiterer internationaler Verpflichtungen durch die Türkei einzufordern,
  • und auf eine unverzügliche Beendigung der Untersuchungshaft hinzuwirken.

TÜDAY betrachtet diesen Fall als exemplarisch für strukturelle Defizite im Bereich der Rechtsstaatlichkeit in der Türkei und wird ihn weiterhin auf internationaler Ebene dokumentieren und begleiten.


Mit verbindlichen Grüßen
TÜDAY Menschenrechtsverein Türkei / Deutschland e.V.
 

 
Uluslararası İnsan Hakları Kurumlarına Açık Mektup
 
 
TÜDAY İnsan Hakları Derneği Türkiye / Almanya e.V., bu mektupla Türkiye’de temel hak ve özgürlüklerin ağır ve süreklilik arz eden ihlallerinden birine dikkat çekmek amacıyla yetkili uluslararası insan hakları mekanizmalarına başvurmaktadır.

Barış Akademisyeni ve Psikolog Dr. Aslı Aydemir, 4 Temmuz tarihinde evine yapılan arama sırasında gözaltına alınmış ve aynı gün tutuklanmıştır. Bu sürecin arka planında, Dr. Aydemir’in 30 Haziran’da, dini-radikal sloganlar atan bir grubun LeMan dergisi binasına yönelik saldırısını protesto etmesi bulunmaktadır.


Dr. Aydemir, hali hazırda 150 günü aşkın süredir tutuklu bulunmaktadır. Bu süre zarfında hukuken geçerli bir iddianame kabul edilmemiş, iddianame iki kez iade edilmiş, ayrıca soruşturmayı yürüten savcı değiştirilmiştir. Aradan geçen uzun zamana rağmen dosyada herhangi bir esaslı ilerleme kaydedilmemiştir.

Uluslararası insan hakları standartları uyarınca, özellikle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 5. maddesi kapsamında, tutukluluk ancak istisnai bir tedbir olarak, açık bir yasal dayanağa dayanarak ve makul süre içinde uygulanabilir. Geçerli bir iddianame olmaksızın devam eden tutukluluk hali, keyfi özgürlükten yoksun bırakma niteliği taşımaktadır.

Buna ek olarak, somut olay AİHS’nin 10. maddesi kapsamında güvence altına alınan ifade özgürlüğü ile akademik özgürlük bakımından ciddi ihlaller barındırmaktadır. Basın özgürlüğüne yönelik bir saldırının barışçıl biçimde protestoe dilmesinin cezai soruşturmaya konu edilmesi, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle bağdaşmamaktadır.

Bu çerçevede, başta Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) olmak üzere ilgili tüm uluslararası insan hakları mekanizmalarından;
  • Dr. Aslı Aydemir dosyasını kendi yetki alanları kapsamında incelemelerini,
  • Türkiye’nin uluslararası insan hakları yükümlülüklerine uyumunu talepetmelerini,
  • ve tutukluluk halinin derhal sona rdirilmesi yönünde girişimde bulunmalarını
saygıyla talep ediyoruz.


TÜDAY, bu vakayı Türkiye´de hukuk devleti alanındaki yapısal eksikliklerin örnek teşkil eden bir durumu olarak değerlendirmekte olup, uluslararası düzeyde belgelemeye ve izlemeye devam edecektir.

Saygılarımızla,
TÜDAY – Türkiye/Almanya İnsan Hakları Derneği e.V.